vrijdag 24 januari 2014

Forse stijging van aantal hypothecaire leningen eind 2013


VCB vreest voor terugval begin 2014

 

Tijdens de eerste drie trimesters van 2013 lag het aantal hypothecaire leningen voor nieuwe woningen 7,9% lager dan tijdens de eerste drie trimesters van 2012 maar tijdens het vierde trimester van 2013 15,5% hoger. Dat blijkt uit recente gegevens van de Beroepsvereniging van het Krediet (BVK). De Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) ziet een parallel met de sterke toename van het aantal bouwaanvragen naar het einde van 2013. Die versnelling is er gekomen doordat opdrachtgevers tegen het einde van 2013 nog aan de strengere eisen op het vlak van (hernieuwbare) energie hebben willen ontsnappen. De VCB vreest dan ook voor een terugval in het eerste trimester van 2014.

 

In Vlaanderen hebben heel wat opdrachtgevers tegen het einde van 2013 versneld een bouwaanvraag ingediend om te ontsnappen aan het lagere maximale E-peil (E60) en het verplicht aandeel aan hernieuwbare energie die de Vlaamse overheid vanaf 1 januari 2014 aan alle nieuwe woningen oplegt. Het is dus normaal dat het aantal stedenbouwkundige vergunningen en tegelijk het aantal toegekende hypothecaire kredieten voor nieuwe woningen naar het einde van 2013 is toegenomen. Door deze anticipatie ligt het aantal toegekende hypothecaire kredieten voor het volledige jaar 2013 slechts 2,5% lager dan in 2012. Zonder deze anticipatie zou de terugval groter zijn geweest.

 

De VCB vreest dan ook dat de stijging die zich in het vierde trimester heeft voorgedaan, niet duurzaam zal zijn. De VCB waarschuwt integendeel voor een terugval begin 2014. Uit een bevraging van de VCB bij de aannemers eind 2013 over de toekomstige evolutie van de woningbouwactiviteit is gebleken dat maar liefst 59% tijdens de komende drie maanden een verdere vermindering van de orders voor nieuwe huizen verwachtte. Op het vlak van orders voor nieuwe flats verwachtte 52% voor de komende drie maanden een verdere daling.

 

Marc Dillen

Directeur-generaal van de Vlaamse Confederatie Bouw



Aantal toegekende hypothecaire leningen

 

 
Eerste 9 maanden
Laatste 3 maanden
Volledig jaar
2013 in vergelijking met 2012
- 7,9%
+ 15,5%
- 2,5%

 

vrijdag 17 januari 2014

Bouw promoot TSO via bouwbachelor


68% instroom uit TSO en 25% uitstroom naar masteropleiding

 

De Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) heeft de professionele bachelor bouw altijd aanzien als van cruciaal belang voor de promotie van het Technisch Secundair Onderwijs. Om jongeren en hun ouders ervan te overtuigen een TSO-opleiding te volgen is het belangrijk dat ze weten dat ook TSO toegang verschaft tot een hogere opleiding. De cijfers die de VCB recentelijk van vijf hogescholen heeft ontvangen, geven haar gelijk. Gemiddeld komen 68% van de studenten die een opleiding voor bachelor bouw aanvangen, uit TSO. Bovendien wil 25% van de afgestudeerde professionele bachelors bouw nadien verder studeren voor een masterdiploma.

 

Slechts 10 à 20 buitenlandse ingenieurs

 

Begin 2013 heeft de VCB nog acties ondernomen om buitenlandse ingenieurs aan te werven, onder meer uit Nederland en Portugal. Maar een jaar later zijn amper 10 à 20 buitenlandse ingenieurs actief betrokken bij bouwplaatsen in ons eigen land. Voor anderstalige ingenieurs (Portugezen, Spanjaarden en Oost-Europeanen) vormen de beperkte communicatiemogelijkheden in het Nederlands de belangrijkste struikelblok. Voor ingenieurs uit Nederland is er het probleem van de andere wetgeving en aanpak op de Vlaamse bouwplaatsen. Buitenlandse ingenieurs treft men wel meer aan in baggerfirma’s en andere bouwbedrijven die in belangrijke mate internationaal actief zijn.

 

De Vlaamse bouwbedrijven zoeken hun technische kaderleden dus vooral op de eigen arbeidsmarkt. Gelukkig zijn de er laatste jaren drie opleidingen voor professionele bachelor bouw bijgekomen: naast in Schaarbeek (Sint-Lukas) en Aalst (KAHO Sint-Lieven) ook in Geel (Thomas More), Diepenbeek (PXL) en Oostende (Vives).

 

Drie maal meer afgestudeerde bouwbachelors

 

Het totaal aantal afgestudeerde professionele bachelors bouw is dankzij deze uitbreiding in het Nederlandstalig onderwijs kunnen stijgen van een 80-tal tot 2008 naar 234 in 2011. Dat komt ongeveer neer op een verdrievoudiging. Hun aantal is ook daarna op een hoog niveau gebleven: 230 in 2012 en 224 in 2013. In september 2013 hebben de vijf hogescholen die momenteel een opleiding voor professionele bouwbachelor aanbieden, in totaal 443 studenten kunnen inschrijven in het eerste jaar. Daardoor kan het aantal afgestudeerden binnen drie jaar op een hoog peil blijven.

 

Uit de cijfers die de VCB van deze vijf hogescholen heeft ontvangen, blijkt dat gemiddeld 68% van de startende studenten uit TSO komen, 22% uit ASO, 6% uit BSO en 4% uit andere onderwijsvormen waaronder KSO. De opleiding voor bachelor bouw biedt dus een reële kans op doorstroming voor TSO-afgestudeerden. Bovendien is uit de cijfers naar voor gekomen dat een kwart van het aantal afgestudeerde bachelors doorstroomt naar een masteropleiding.

 

In de bouw maakt de opleiding voor professionele bachelor de doorstroomgedachte volledig waar. Het TSO kan hierdoor aantrekkelijker worden en meer jongeren aantrekken. Tegelijk ontstaat op die manier een bijkomende instroommogelijkheid voor de masteropleidingen en met name voor die van industrieel ingenieur.

 

Blijvende vraag naar technisch geschoolde kaderleden

 

Bij de Vlaamse bouwbedrijven bestaat nog altijd een belangrijke vraag naar technisch geschoolde kaderleden. Terwijl het aantal bouwarbeiders daalt, handhaaft het aantal bouwbedienden zich op een relatief hoog niveau. Dat blijkt uit de beschikbare RSZ-cijfers tot en met het tweede kwartaal van 2013. Op Vlaams niveau telden de bouwbedrijven tot midden 2013 ongeveer 24.200 bedienden. Dat is 17% meer dan in 2008.

 

Het hoger aantal bouwbedienden heeft te maken met de toenemende complexiteit van het bouwbedrijf en de groeiende nood aan coördinatie, met name omwille van het almaar strengere E-peil en de onderlinge afstemming van ruwbouw-, verwarmings-, ventilatie- en afwerkingstechnieken die daardoor nodig is. Uit eerder onderzoek is gebleken dat ongeveer 60% van de bedienden in de bouwbedrijven technische functies invullen, voornamelijk van project- en werfleider, calculator, werfvoorbereider, inkoper en tekenaar. Voor die functies is een hogere bouwopleiding vereist. De opleiding van professionele bachelor bouw is een onmisbaar kanaal geworden om deze nood in te vullen.

 

Marc Dillen

Directeur-generaal van de Vlaamse Confederatie Bouw

maandag 6 januari 2014

Meer dan 50% van aannemers pessimistisch over woningbouw in 2014


Pas goedgekeurd behoud van woonbonus nog onvoldoende bekend

Nog vlak voor de kerstvakantie heeft de Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) haar leden bevraagd over de evolutie van de woningbouw. Meer dan 50% van de ondervraagde aannemers verwachtte voor de komende drie maanden een daling van het aantal orders voor nieuwe huizen en flats terwijl hun orderboekje doorgaans nu al dunner is dan drie maanden geleden. Zij weten de lagere activiteit vooral aan de strengere energie-eisen en bijbehorende meerkosten, de toenemende moeilijkheden om een woning gefinancierd te krijgen en aan de blijvende onzekerheid bij het grote publiek over de woonbonus. Maar die onzekerheid zou nu moeten verdwijnen doordat de Belgische Kamer nog voor de kerstvakantie het financieringsluik van de zesde staathervorming heeft goedgekeurd waarin voor 2014 het onverkort behoud van het huidige systeem van de woonbonus staat ingeschreven.

Voor nieuwe huizen antwoordde 50% dat de huidige activiteit lager is dan drie maanden geleden en 48% dat het aantal orders lager is dan drie maanden geleden. Voor de nabije toekomst waren de aannemers nog pessimistischer gestemd: maar liefst 59% verwachtte een verdere daling tijdens de komende drie maanden. Wat betreft de bouw van nieuwe flats stelde 46% dat de activiteit voorlopig constant gebleven was in vergelijking met drie maanden geleden. Maar op het vlak van orders voor nieuwe flats zag 50% nu al een daling en verwachtte 52% voor de komende drie maanden een verdere daling.

Het enige lichtpunt betreft de woningrenovaties. Renovatieactiviteiten zijn nu al voor 54% van de respondenten erg belangrijk geworden. Ongeveer 52% antwoordde dat het belang van renovatie in de toekomst zal toenemen. Slechts 10% verwachtte een afname en 38% stelde dat het gelijk zou blijven.

In haar enquête vroeg de VCB ook naar de redenen waarom potentiële klanten momenteel afhaken. Meer dan 60% van de aannemers gaf de noodzaak van een grotere eigen inbreng in de financiering van een woning als een heel belangrijke reden aan waarom klanten afhaken. Bijna de helft van de bouwbedrijven verwees naar de blijvende onzekerheid bij kandidaat-bouwers, onder meer over de woonbonus. Alhoewel de federale en Vlaamse regering intussen duidelijk hebben vastgelegd dat de woonbonus in 2014 ongewijzigd blijft, zelfs in wetteksten, raken potentiële bouwers hier maar niet van overtuigd. Circa 29% van de aannemers gaf de verkorting van de looptijden van de hypothecaire leningen als een heel belangrijke reden voor het afhaken van klanten aan en 23% de stijging van de rente.

De VCB vroeg nog de belangrijkste kostenverhogende factoren aan te duiden. Bijna 70% van de aannemers verwees naar het almaar lagere maximale E-peil en de verplichte toepassing van hernieuwbare energie. Deze verplichting gaat in vanaf 1 januari 2014 terwijl vanaf dan het maximaal toegelaten E-peil daalt van E70 naar E60. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de aannemers in de eerste drie maanden van 2014 een verdere verlaging van het aantal orders verwachten.

Minder vergunningen voor huizen in 2013
Ook uit de evolutie van het aantal toegekende bouwvergunningen blijkt dat 2013 geen goed jaar is geweest. Vlak voor de kerstvakantie zijn de cijfers van september bekend gemaakt. Uit deze cijfers blijkt dat tijdens de eerste negen maanden van 2013 ongeveer 8% minder huizen werden vergund dan tijdens de eerste negen maanden van 2012. Weliswaar lag het aantal vergunde flats in diezelfde periode in 2013 ongeveer 5% hoger dan in 2012 en was ook het aantal woningrenovaties met 3% gestegen. Maar dit is onvoldoende om de achteruitgang in de huizenbouw te compenseren.

De VCB verwacht dat het aantal ingediende bouwvergunningen voor huizen en flats naar het einde van 2014 opnieuw zal stijgen. Maar deze stijging zal van zeer tijdelijke aard zijn en is in belangrijke mate te wijten aan kandidaat-bouwers die nog snel een vergunning willen laten indienen om aan de strengere energie-eisen te ontsnappen die vanaf 2014 van toepassing worden. De VCB heeft van een aantal gemeenten kunnen vernemen dat er effectief daarom meer dossiers werden ingediend dan gewoonlijk.

Toch hoopt de VCB dat in 2014 een scherpe terugval van het aantal vergunningsaanvragen kan worden vermeden. In dit verband is het van cruciaal belang dat bij kandidaat-bouwers de onzekerheid over het voortbestaan van het huidige systeem van de woonbonus verdwijnt. Over de woonbonus werd in 2013 heel wat over en weer gecommuniceerd. Maar dat de federale Kamer van Volksvertegenwoordigers het onverkort voortbestaan van de woonbonus tot begin 2015 in een wettekst heeft verankerd, moet de Vlamingen er in 2014 van overtuigen om hun bouwplannen te realiseren.