“Geboortebeperking moet bespreekbaar zijn”, aldus de
Brusselse burgemeester Freddy Thielemans in een recent debat: een drastische
ingreep die trouwens te laat komt. De kleuters die de verdere bevolkingsgroei
gaan bepalen, zijn er al. Volgens de Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) had de
burgemeester veel vroeger moeten ingrijpen, niet met een geboortebeperking maar
wel met een ambitieus beleid van stadsvernieuwing. Reeds in 2008
voorspelde het Planbureau dat Vlaanderen tegen 2050 zou evolueren naar bijna 7
miljoen inwoners en het Brusselse Gewest 300.000 inwoners zou bij krijgen. De
VCB vraagt aan de nieuwe Vlaamse gemeentebesturen snel en kordaat in te zetten
op de vernieuwing van stads- en dorpskernen en tegelijk
woonuitbreidingsgebieden aan te snijden.
In 2001 publiceerde het Nationaal Instituut voor de
Statistiek (NIS) nog een geruststellende bevolkingsprognose. De verwachting was
toen dat de bevolking slechts zeer matig zou groeien en daarna zelfs zou dalen.
Maar reeds in 2008 zond het federaal Planbureau samen met de Algemene Directie
Statistiek en Economische Informatie (ADSEI) het eerste noodsignaal uit: tegen
2050 zouden er 6,95 miljoen Vlamingen en 1,29 miljoen Brusselaars zijn. De
studiedienst van de Vlaamse overheid bleef echter zweren bij een veel lagere
bevolkingsprognose en die bepaalt nog altijd de ruimtelijke planning in
Vlaanderen.
Eind 2011 volgde nog een correctie van de cijfers van
Planbureau en ADSEI. De verwachting voor 2050 werd nogmaals opgetrokken. Tegen
2050 zullen er 7,45 miljoen Vlamingen en 1,47 miljoen Brusselaars zijn. Nog
eens een half miljoen Vlamingen en meer dan 100.000 Brusselaars bovenop de
eerste voorspelling van 2008. De kaap van de 7 miljoen Vlamingen en van de 1,3
miljoen Brusselaars zou al tegen 2030 gerond worden, dubbel zo snel als
voorspeld in 2008. We verwijzen hiervoor naar de grafiek in bijlage. Maar ook
nu nog blijft het beleid de forse bevolkingsgroei in belangrijke mate
ontkennen. Zo stelt het recente groenboek Beleidsplan Ruimte Vlaanderen dat het
aantal Vlamingen pas tegen 2050 tot 7 miljoen zal groeien.
Door de huidige trend naar gezinsverdunning zijn de
verschillen in aantal gezinnen nog eens zoveel groter. Op basis van de
recentste prognose van het Planbureau en de toenemende gezinsverdunning heeft
de VCB berekend dat er tot 2020 in Vlaanderen 328.000 gezinnen zullen bijkomen en
tot 2030 nog eens 305.000. Hiervoor verwijzen we naar de tabel in bijlage.
Uiteraard hebben al deze mensen ruimte nodig: ruimte om te wonen, te werken, te
winkelen, zich te ontspannen en zich te verplaatsen.
Op welke manier deze forse bevolkingsgroei opvangen?
- Een idee is om ouderen te laten doorschuiven van (te) grote naar (beter aangepaste) kleinere woningen. Maar we moeten hierin realistisch zijn: er zal heel veel tijd overgaan vooraleer oudere gezinnen van bestaande naar nieuwe woningen zullen (kunnen) verhuizen, zowel om procedurele als om financiële en emotionele redenen.
- Cruciaal om de forse bevolkingstoename op te vangen is de vernieuwing van onze stads- en dorpskernen. Een aantal gemeenten hebben hier al effectief werk van gemaakt. Voor gemeenten die hier nog geen werk van maakten, zijn er dus heel wat inspirerende voorbeelden te vinden. Maar de bevolkingsgroei is zo groot dat ook gemeenten die al eerder aan stads- en dorpskernvernieuwing deden, dringend bijkomende projecten moeten uitwerken. Van idee tot realisatie neemt een goed kernvernieuwingsproject doorgaans ongeveer tien jaar in beslag. De VCB dringt er dan ook bij de nieuwe gemeentebesturen op van bij de start van hun legislatuur nieuwe stads- en wijkvernieuwingsprojecten op te starten.
- De verschuiving van ouderen naar kleinere woningen en de vernieuwing van stadscentra en dorpskernen zullen echter niet volstaan om de snelle bevolkingsgroei op te vangen. Vandaar de recente oproep van de VCB aan de Vlaamse regering om mee het principe te onderschrijven dat woonuitbreidingsgebieden aansnijdbaar moeten blijven, en om voor een aantal woonuitbreidingsgebieden zo snel mogelijk beslissingen te nemen. De VCB staat open voor overleg met de regering over de criteria voor de woonuitbreidingsgebieden die prioritair moeten worden aangesneden, en wil meedenken aan technische oplossingen, zoals groendaken en waterdoorlatende stenen, om daarbij een verdere verharding van Vlaanderen tegen te gaan.
Voor meer informatie: contacteer Marc Dillen,
directeur-generaal van de VCB op 0475 72 01 72.
Bijlagen
Toename
van aantal inwoners in Vlaanderen
FPB-2011:
prognose Federaal Planbureau uit 2011
FPB-2008:
prognose Federaal Planbureau uit 2008
SVR-2011:
prognose Studiedienst Vlaamse Regering uit 2011
NIS-2001:
prognose Nationaal Instituut voor de Statistiek uit 2001
Toename
van aantal gezinnen in Vlaanderen
2000
|
2010
|
2020
|
2030
|
2040
|
|
Volgens
Planbureau voorspeld
aantal
inwoners
|
5.940.000
|
6.252.000
|
6.689.000
|
7.007.000
|
7.235.000
|
Prognose
van gemiddelde grootte
van
de huishoudens
|
2,45
|
2,34
|
2,23
|
2,12
|
2,01
|
Aantal gezinnen
|
2.424.000
|
2.672.000
|
3.000.000
|
3.305.000
|
3.600.000
|
Aantal
bijkomende gezinnen per decennium
|
248.000
|
328.000
|
305.000
|
295.000
|
Geen opmerkingen:
Een reactie posten